Tani që më shumë se gjysma e të rriturve në Shtetet e Bashkuara janë vaksinuar me të paktën një dozë të vaksinës Covid-19 dhe një e treta janë vaksinuar plotësisht, në mënyrë paradoksale, po shtohen zërat akademike që përjashtojnë se së shpejti do të jetë e mundur të arrihet ajo që fundvitin e kaluar, dukej një horizont i largët, por absolutisht për t’u pushtuar: imuniteti i tufës. Nuk na intereson më si dikur.
Një paradoks që buron nga fakti se në atë kohë ne as nuk e dinim kur (dhe nëse) një vaksinë do të ishte në dispozicion, por ishim të bindur se herët a vonë kjo do të na jepte “pragun” magjik të imunitetit të tufës (ajo sasi e njerëzve të vaksinuar që ndal qarkullimin e viruseve, duke mbrojtur në mënyrë efektive edhe ata që nuk vaksinohen). Tani që vaksina ekziston, pikërisht në vendet që janë më përpara me fushatën e vaksinimit, gjendja mund të shihet me të dhëna në dorë, dhe është e matshme distanca midis asaj që mund të shpresohet në një të ardhme pak a shumë të largët, dhe çfarë mund të arrihet tani. Shkurtimisht: imuniteti i tufës është ende “një mirazh”, por nuk ka “rëndësi” si më parë, në disa vende kemi një pjesë të mirë të imunitetit të përgjithësuar që na lejon të kthehemi në normalitet dhe të mbrojmë më të dobëtin dhe, ndërsa fushata e vaksinimit vazhdon, “bashkëjetesa” me virusin bëhet e mundur.
Pragu i imunitetit që duhet të arrihet, sa vjen e rritet
Pse imuniteti i tufës është një qëllim i pakapshëm? Para së gjithash, llogaritja e përqindjes së njerëzve që shërbejnë si prag: në fillim u vlerësua në rreth 60-70% të popullsisë. Varianti mbizotërues aktualisht në qarkullim në Shtetet e Bashkuara, Itali dhe një pjesë të madhe të Evropës, varianti anglez (B.1.1.7), është rreth 60% më i transmetueshëm. Si rezultat, ekspertët tani llogarisin që pragu i imunitetit është rritur në të paktën 80%. Nëse zhvillohen edhe më shumë variante ngjitëse, ose nëse zbulohet se njerëzit e vaksinuar do të jenë ende në gjendje të transmetojnë virusin, llogaritja do të duhet të rishikohet përsëri edhe më lart. Variantet në qarkullim janë një nga të panjohurat që kanë ndikimin më të madh në llogaritjen e pragut. Tjetri është se sa do të zgjasë mbrojtja e ofruar nga vaksina ose infeksioni.
Shtresat e pavaksinuara të popullsisë
Fushata e vaksinimit, pikërisht në vendet ku është në fazën e saj më të përparuar, po ngadalësohet: nuk është fjala thjesht për rezistencë ose kundërshtim ndaj vaksinave (që në çdo rast ekziston, në përqindje pak a shumë të mëdha dhe të cilat mund të ndryshojë me kalimin e kohës), por edhe vështirësia për të arritur pjesë të caktuara të popullsisë dhe mungesa e bindjes tek grupet më pak të rrezikuara (më të rinjtë), aq sa në disa vende u janë ofruar stimuj të rinjve. Le të mos harrojmë, pra, se imuniteti i tufës nuk do të jetë kurrë i plotë pa vaksinuar fëmijët: nëse nuk është e mundur t’i vaksinojmë, do të duhen shumë më tepër të rritur, për të arritur kuotën e dobishme për imunitetin e tufës. Mjaft të mendojmë se, në Shtetet e Bashkuara pothuajse 24% e njerëzve janë nën moshën 18 vjeç. Kompanitë farmaceutike janë duke përgatitur prova klinike, por do të nevojiten kohë dhe fushata ad hoc informacioni.
Fëmijët duhet të imunizohen
“Në çdo rast, do të jetë e pamundur të arrihet imuniteti i tufës të paktën në të ardhmen e afërt, pa vaksinuar të miturit, duke marrë parasysh që edhe një numër i të rriturve nuk do të dëshirojnë ose nuk do të jenë në gjendje të vaksinohen,” thotë imunologia Antonella Viola, profesore e Patologjisë në Universitetin e Padovës. “Shumë do të varet gjithashtu nga mënyra se si virusi ndryshon dhe si reagon sistemi ynë imunitar: nëse imuniteti i pjesshëm i fituar është i mjaftueshëm për të bllokuar efektet më serioze të virusit, ka të ngjarë që Covid-19 të fillojë t’i ngjajë një gripi, për shkak të të cilëve ne numërojmë disa viktima çdo vit, por që përgjithësisht nuk shkakton sëmundje serioze. Nëse, nga ana tjetër, virusi fillon të shmangë përgjigjen imune të shkaktuar nga vaksinat, edhe për shkak të shfaqjes së varianteve, do të duhet më shumë kohë për ta bërë atë të sillet si një grip stinor”.
Pabarazitë kombëtare
Konsiderata e fundit: vaksina nuk do të shkojë kudo. Ekzistojnë ndryshime të mëdha mbi efikasitetin e shpërndarjes së vaksinave midis vendeve (edhe brenda tyre), por në një botë të globalizuar me një pandemi të përhapur do të jetë e vështirë (siç ishte në fillim) të ndalosh virusin në kufijtë kombëtarë. Në disa zona të të njëjtit shtet mund të ketë xhepa të rezistencës ndaj vaksinave ku zhvillohen shpërthime të sëmundjeve. Nëse mbulimi është 95 përqind mesatarisht në një vend, por 70 përqind në ndonjë qytet të vogël, virusi mund të çajë rrugën përreth këtij qyteti. Rasti i Indisë, ku pandemia është jashtë kontrollit, na kthen përsëri në temën e botës së globalizuar dhe pse kemi arritur një pandemi: shkëmbimet janë të vazhdueshme dhe virusi nuk njeh kufij.
Infeksionet gjithsesi zvogëlohen
Zbulimi se imuniteti i tufës nuk mund të arrihet kurrë, nuk lë hapësirë për zhgënjim, pasi shumë shkencëtarë dhe udhëheqës po vijnë në përfundim se virusi ka shumë të ngjarë të bëhet një kërcënim i menaxhueshëm. Nju Jork Tajms, në një artikull të fundit mbi imunitetin e tufës kujton që Dr. Anthony Fauci, këshilltari kryesor i administratës Biden për Covid-19, e pranoi këtë ndryshim në perspektivë: “Njerëzit menduan se kurrë nuk do të ishim në gjendje të zvogëlonim infeksionet derisa ta arrijmë këtë” nivel mistik “të imunitetit të tufës, pavarësisht nga numri i tufave. Kjo është arsyeja pse ne e kemi ndaluar përdorimin e imunitetit të tufave në kuptimin klasik. Le ta harrojmë për një sekondë. Nëse vaksinojmë mjaftueshëm njerëz, infeksionet do të ulen,” tha Fauci.
Qëllimi është ta bëjmë koronavirusin e ri më të ngjashëm me kushërinjtë e tij që shkaktojnë ftohjen e zakonshme. Për t’u kthyer në jetën normale dhe për të mbrojtur më të dobëtin, pragu nuk është aq i lartë: të dhënat e vendeve që janë përpara me vaksinat tregojnë se infeksionet po bien, ashtu si dhe shtrimet në spitale dhe vdekjet. Virusi po qarkullon tani për tani, por me testet dhe masat e tjera të kontrollit që i dimë mirë, mund ta mbajmë nën kontroll. / Corriere della Sera – Bota.al
