Presidenti i Turqisë Rexhep Taip Erdogan ka shprehur garacinë e tij si ndërmjetësues i tensioneve të Rusisë dhe Ukrainës. Me ngritjen e se 92,000 trupa rreth kufijve Ukraina pretendon se do të shmangë sulmin e presupozuar rus në fillim të vitit. Erdogan gjithashtu ka folur rreth situatës së sirianëve në Turqi duke përsëritur se pret rreth 5 milionë refugjatë
Turqia mund të ndërmjetësojë midis Ukrainës dhe Rusisë në mes të tensioneve në rritje në rajon, tha presidenti Erdoğan.
“Shpresojmë që ky rajon të mos bëhet një rajon i dominuar nga lufta”, theksoi Erdogan. “Lëreni këtë rajon të ecë në të ardhmen si një rajon i dominuar nga paqja.”
“Dëshira jonë është që qëndrimi në këtë çështje të zhvillohet në drejtim pozitiv. Mund të ketë një ndërmjetësim për këtë, ne do ta diskutojmë këtë çështje me ta, do të donim të kishim një pjesë në zgjidhjen e kësaj duke zhvilluar këto bisedime si me Ukrainën ashtu edhe me zotin Putin”, shtoi ai pas kthimit nga Turkmenistani.
Inteligjenca ushtarake e Ukrainës tha javën e kaluar se Rusia kishte grumbulluar më shumë se 92,000 trupa rreth kufijve të Ukrainës dhe po përgatitej për një sulm deri në fund të janarit ose në fillim të shkurtit. Ukraina, e cila dëshiron të bashkohet me aleancën ushtarake të NATO-s, ka fajësuar Moskën për mbështetjen e separatistëve në një konflikt në lindje të saj që nga viti 2014.
Rusia ka thënë se dyshon se Ukraina dëshiron të rimarrë me forcë territorin e kontrolluar nga separatistët. Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy tha të premten se Kievi nuk kishte plane të tilla dhe se retorika e Rusisë që kundërshtonte ofertën e Ukrainës për t’u anëtarësuar në NATO ishte shqetësuese. Forcat ruse aneksuan Gadishullin e Krimesë nga Ukraina në shkurt 2014, me presidentin rus Vladimir Putin që e ndau zyrtarisht rajonin në dy subjekte të veçanta federale të Federatës Ruse muajin e ardhshëm.
Turqia, një anëtare e NATO-s, ka kritikuar aneksimin e Krimesë nga Moska dhe ka shprehur mbështetje për integritetin territorial të Ukrainës. Shtetet e Bashkuara dhe Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara e shohin aneksimin si të paligjshëm gjithashtu.
Sipas OKB-së, luftimet midis forcave qeveritare ukrainase dhe separatistëve pro-rusë në Donbass kanë vrarë më shumë se 13,000 njerëz që nga viti 2014. Rajoni është një nga burimet e shumta të fërkimit midis Rusisë dhe Ukrainës.
Sirianët në Turqi
Nga ana tjetër, Erdogan foli edhe për situatën e sirianëve, duke përsëritur se Turqia pret rreth 5 milionë refugjatë.
“Ne u tregojmë atyre vëmendjen më të madhe të mundshme sepse pritja ka një vend tjetër në vlerat e (turqve). Ne vazhdojmë këtë. Aktualisht po ndërtojmë shtëpi me briket njëkatëshe në veri të Sirisë. Ky ndezi motivimin dhe tani disa vende kërkojnë që ne të prezantojmë këtë projekt, duke thënë se mund të bëhen shtëpi dy-trekatëshe”, shtoi presidenti.
Erdogan shtoi gjithashtu se Turqia po punon për krijimin e kushteve të nevojshme për kthimin e sirianëve në shtëpitë e tyre.
“Ministria jonë e Brendshme po e ndjek nga afër këtë çështje”.
Ankaraja deri më tani ka shpenzuar rreth 40 miliardë dollarë (274 miliardë TL) për sirianët në Turqi, ndërsa Bashkimi Evropian ka siguruar vetëm rreth 3 miliardë euro (3.34 miliardë dollarë) nga 6 miliardë euro të premtuara – një hendek që Turqia ka kërkuar prej kohësh të mbyllet.
Ndërkohë, operacionet kundër terrorizmit të Turqisë përtej kufirit në veri të Sirisë që nga viti 2016 kanë lejuar gjithashtu qindra mijëra sirianë në Turqi të rivendosen në atdheun e tyre.
Turqia shpesh shprehu se për të vendosur stabilitet afatgjatë dhe normalizim në Siri, kthimi i sirianëve të zhvendosur në vendlindjet e tyre është po aq i rëndësishëm sa lufta kundër terrorizmit. Turqia ka ndërtuar shtëpi me briket në provincën Idlib që ofrojnë strehim të ngrohtë për sirianët e zhvendosur.
E nisur më 13 janar 2020, në koordinim me Autoritetin e Menaxhimit të Fatkeqësive dhe Emergjencave të Turqisë (AFAD), fushata e ndihmës “Ne jemi së bashku, ne jemi në anën e Idlibit” mori mbështetje të madhe nga organizata të tjera turke të ndihmës, duke përfshirë Gjysmëhënën e Kuqe Turke. (Kızılay), Fondacioni i Ndihmës Humanitare (IHH), Shoqata Sadakataşı, Fondacioni Türkiye Diyanet (TDV) dhe shumë të tjera.