Eurodeputetët e Parlamentit Europian kanë paralajmëruar se situata aktuale në Bosnje dhe Hercegovinë mund të rindezë konfliktin në vend nga momenti në moment.
Paralajmërimet erdhën mes një debati në Parlamentin Evropian mbi planet e Milorad Dodik, anëtari aktual serb boshnjak i presidencës trepalëshe të nivelit shtetëror të Bosnje dhe Hercegovinës, për të ndarë rajonin e tij nga shteti. Serbët prej vitesh kanë mbrojtur ndarjen e njësisë së tyre administrative, ose entitetit të Republika Srpska, nga pjesa tjetër e vendit. Udhëheqësi i lartë politik serb i Bosnjës ngriti paraprakisht ditët e fundit, duke njoftuar planet për të krijuar ushtrinë, autoritetin tatimor dhe gjyqësorin e vet të njësisë deri në fund të nëntorit.
“Kjo jep një sinjal shumë të gabuar dhe mund të çojë përsëri në konflikt dhe dhunë etnike,” tha ligjvënësi Andrey Kovatçev, një anëtar i grupit të Partisë Popullore Evropiane.
Komentet e Kovatçevit u pasuan nga ato të Pedro Marques nga grupi Aleanca Progresive e Socialistëve dhe Demokratëve.
“Njëzet e pesë vjet pas luftës civile, në të cilën mbi 100,000 njerëz humbën jetën, Bosnja dhe Hercegovina është përsëri në prag të kolapsit. Kjo mund të shënojë një rikthim në dhunën e viteve ’90”, paralajmëroi ai.
Ai i bëri thirrje Bashkimit Evropian që të vendosë sanksione, nëse është e nevojshme, për të ruajtur integritetin territorial të Bosnjës. Valdis Dombrovskis, nënkryetar ekzekutiv i Komisionit Evropian, tha se situata ishte një çështje shqetësuese.
“Ne jemi të përkushtuar të mbështesim udhëheqësit e vendit në marrjen e hapave për të de-përshkallëzuar, rifilluar dialogun dhe adresuar thelbin e çështjeve që janë tensione të këqija. Të gjitha partitë politike duhet të kthehen në institucionet shtetërore dhe të sigurohen që ato të funksionojnë pa probleme” tha Dombrovskis.
Më shumë se 100,000 njerëz u vranë gjatë luftës së Bosnjës 1992-1995, e shkaktuar nga shpërbërja e ish-Jugosllavisë. Një marrëveshje paqeje në 1995 e ndau Bosnjën në dy njësi ose entitete administrative – Republika Srpska me shumicë serbe dhe Federata Boshnjako-Kroate. Të dy rajonet kanë njëfarë autonomie, me institucione ombrellë të nivelit shtetëror duke përfshirë presidencën, parlamentin dhe këshillin e tij të ministrave, ushtrinë, gjyqësorin e lartë dhe administratën tatimore. Dodik ka paralajmëruar se nëse Perëndimi përpiqet të ndërhyjë me planet e tij, ai do të thërriste “miqtë” e tij të huaj për ndihmë, me disa që pretendojnë se ai ka mbështetjen e heshtur të Rusisë dhe Serbisë.
