Ndryshimet rrënjësore të jetës së përditshme që solli pandemia COVID-19 — disa me vullnet të lirë dhe disa të vendosura nga qeveria – e kanë rritur ndërgjegjësimin e amerikanëve për liritë themelore që ata i merrnin si të mirëqena para pandemisë, thonë ekspertët.
Kjo i ka bërë qytetarët, hartuesit e politikave dhe gjykatat që të përballen përsëri me tensionin e përhershëm mes sigurisë kolektive dhe lirive personale.
Kur Organizata Botërore e Shëndetësisë e shpalli COVID-19 një pandemi globale në 11 mars 2020, administrata e ish-presidentit Trump dhe të 50 shtetet lëshuan deklaratat e tyre për gjendjen e emergjencës, duke vendosur kufizime të jashtëzakonshme të distancimit fizik për të ngadalësuar përhapjen e virusit: Urdhra masive të qëndrimit në shtëpi, mbylljet e shkollave dhe bizneseve, ndalimi i tubimeve të mëdha publike, kufizimet e udhëtimit dhe kërkesat për mbajtjen e maskave.
Në Shtetet e Bashkuara, ndërsa qeveria federale ka kompetenca të gjera lidhur me autoritetin gjatë emergjencave, ato për sigurinë dhe shëndetin publik u takojnë autoriteteve shtetërore dhe lokale. Kjo është e njohur si fuqi policore dhe ekspertët ligjorë thonë se ajo është zgjeruar gjithnjë e më shumë në dekadat e fundit pasi guvernatorët kanë fituar kompetenca shtesë të emergjencës.
Përhapja e COVID-19 çoi në një përdorim masiv të këtyre fuqive të gjera. Të 50 guvernatorët e shteteve pothuajse në të njëjtën kohë shpallën gjendjen e jashtëzakonshme, duke mbyllur bizneset dhe shkollat, duke vendosur kufizime udhëtimi, duke zbatuar masa të tjera të distancimit fizik.
Për mbrojtësit e të drejtave fetare dhe kritikët e tjerë, disa nga këto kufizime ishin diskriminuese dhe tejkaluan autoritetet e guvernatorëve.