Pasaportat e vaksinave, janë në thelb certifikata që lidh provën e vaksinimit me identitetin e mbajtësit, një mekanizëm për t’iu rikthyer jetës tonë para-Covid-19.
Në samitin e kësaj jave të BE-së, disa udhëheqës bënë presion për hapa të mëtejshëm drejt krijimit të pasaportave të koronavirusit.
Një raport i fundit i Shoqërisë Mbretërore, propozoi 12 kritere të ndryshme që do të duhet të plotësohej, për t’i bërë të mundura pasaporta të tilla. Është një procedurë kompleks që kërkon kuptimin e gjithçkaje, nga imuniteti dhe infeksioni tek teknologjia, etika dhe faktorët e sjelljes.
Për çfarë do të përdoret një pasaportë vaksine?
Drejtuesi i aeroportit “Heathrow” në Londër, ka bërë thirrje për krijimin e certifikatave dixhitale të shëndetit, për të rinisur udhëtimet masive ndërkombëtare.
Estonia dhe Islanda, po përdorin tashmë certifikatat elektronike të vaksinimit, për të udhëtuar jashtë vendit dhe për të qenë të përjashtuar nga karantina. Greqia po ushtron presion që BE-ja të lëvizë më shpejt, në drejtim të krijimit të një mjeti të tillë identifikimi.
Ka precedentë të tillë si nisma e grupit të industrisë ajrore IATA. Por a do të kërkohen këto certifikata vetëm për udhëtime ndërkombëtare, apo mund të jenë të nevojshme edhe për të gjetur një punë, për të ndjekur në stadium një ndeshje futbolli ose qoftë edhe për të blerë qumësht në supermarket?
Kjo do të thotë se duhet të pyesim se kë do të përjashtonim? Ka një hezitim më të lartë ndaj vaksinave tek pakicat etnike, dhe dozat po shpërndahen sipas kriterit të moshës. Plus, disa njerëz janë plotësisht të përjashtuar: fëmijët, gratë shtatzëna dhe ata me alergji.
Kartat e kreditit dhe të dhënat e mediave sociale, mbajnë një mori të dhënash mbi sjelljen dhe vendndodhjen e individëve, të cilat kompanitë i publikojnë rregullisht. Me pasaportat e vaksinave, kërkohet besim i madh tek qeveria, dhe kjo mund të fitohet vetëm përmes transparencës.
Ekziston rreziku që qeveria të harxhojë kohë dhe para për të krijuar një sistem pasaportash, që në fund mund të bojkotohet nga publiku i tmerruar. Ndërkaq, ne nuk duhet të harrojmë se jemi të ndërlidhur globalisht. Kur të rifillojnë udhëtimet, vizitorët dhe punëtorët do të kalojnë kufijtë, dhe ata kanë nevojë për standarde globale siç është Certifikata e zgjuar Vaksinimit e OBSH.
Por kjo mund të jetë një fushë e minuar në aspektin ligjor. Të drejtat e njeriut dhe mbrojtja e të dhënave, duhet të peshohen përkundrejt detyrës së kujdesit dhe lirisë tregtare për të vepruar. Qeveritë mund t’i bëjnë të detyrueshme pasaportat e vaksinave për arsye ekonomike, apo për të mbrojtur shëndetin publik.
Ose ato mund ta shmangin vetë sikletin, duke ia deleguar bizneseve, që t’i kërkojnë ato nga klientët. Ekziston gjithashtu pyetja nëse ia vlen të investohet në një pasaportë kombëtare të vaksinimit. Natyrisht kjo varet nga shpërndarja e vaksinave, mutacioni i virusit dhe faktorë të tjerë.
Që të funksionojë kjo skemë, duhet që të vaksinohet një pjesë e konsiderueshme e popullsisë së botës. Në fakt në shumicën e vendeve, vaksinimi është ende disa muaj larg. Deri atëherë, le t’i bashkojmë pjesët e këtij mozaiku, dhe të gjykojmë me kujdes nëse na pëlqen apo jo fotografia që na shfaqet.