UKRAINË– Trupat ruse janë futur në Zonën e Përjashtimit të Çernobilit, një nga vendet më radioaktive në Tokë me bombardime të cilat mund të dëmtojnë vendet e groposura të mbetjeve bërthamore dhe të përhapin një vaklë të re rrezesh të dëmshme.
Ja çfarë duhet të dini për termocentralin bërthamor të Çernobilit.
Termocentrali bërthamor Vladimir Lenin, i njohur më shpesh si Termocentrali Bërthamor i Çernobilit (ChNPP), ndodhet pranë qytetit të braktisur të Pripyat në Ukrainën veriore , 10 milje nga kufiri me Bjellorusinë, 10 milje në veriperëndim të qytetit të pjesërisht të braktisurm qyteti i Çernobilit dhe rreth 62 milje në veri të kryeqytetit të Ukrainës, Kiev.
Kur u ndërtua Çernobili?
Ndërtimi i uzinës dhe i qytetit të Pripyat për të strehuar punëtorët dhe familjet e tyre filloi në vitin 1970, kur Ukraina ishte pjesë e Bashkimit Sovjetik. Reaktori i parë në Çernobil u përfundua në vitin 1977, i ndjekur nga reaktori numër 2 në 1978, numri 3 në 1981 dhe numri 4 në 1983.
Çfarë ndodhi në vitin 1986?
Fatkeqësia e Çernobilit ndodhi kur teknikët në reaktorin numër 4 u përpoqën të mbyllnin sistemin e rregullimit të energjisë të reaktorit dhe sistemet e tij të sigurisë emergjente për të hequr shufrat e kontrollit nga thelbi i tij. Një kombinim i një dizajni të gabuar të reaktorit dhe gabimit njerëzor nga operatorë të trajnuar dobët çoi në një reaksion zinxhir të pakontrolluar që rezultoi në disa shpërthime masive. Të paktën pesë për qind e bërthamës së reaktorit radioaktiv u lëshua në mjedis, duke u përhapur në të gjithë Evropën me pasoja të gjera shëndetësore.
Sa njerëz vdiqën?
Ka disa debate rreth asaj se sa njerëz humbën jetën si pasojë e menjëhershme e fatkeqësisë, por numri i të vdekurve i njohur ndërkombëtarisht tregon se dy punëtorë vdiqën në vendin e shpërthimit, një tjetër vdiq në spital menjëherë pas plagëve të marra dhe 28 operatorët dhe zjarrfikësit mendohet se kanë vdekur brenda tre muajve nga aksidenti. Ndërkohë, nuk ka asnjë marrëveshje se sa vdiqën për shkak të efekteve shëndetësore afatgjata të shkaktuara nga rrezatimi që u lëshua dhe u përhap në mbarë botënM me vlerësime që variojnë nga 4,000-60,000 njerëz.
Çfarë është Zona e Përjashtimit?
Zona e Përjashtimit është një sipërfaqe prej afërsisht 1000 milje katrore, e quajtur zyrtarisht ‘zona e tjetërsimit’ e cila u pastrua nga banorët pas aksidentit për shkak të sasisë së rrezatimit të dëmshëm të pranishëm. Mendohet se do të kalojë një minimum prej disa qindra vjetësh përpara se zona të jetë sërish e banueshme.
A është ende në përdorim uzina?
Tre reaktorët e tjerë mbetën në përdorim pas aksidentit, por përfundimisht u mbyllën në vitin 2000 dhe aktualisht janë ende në proces të çmontimit të plotë. Reaktori numër 4 u shkatërrua tërësisht, me rrënojat e mbyllura në një sarkofag betoni dhe plumbi për të parandaluar ikjen e më shumë materialeve radioaktive. Impianti administrohet nga Agjencia Shtetërore e Ukrainës për Menaxhimin e Zonës së Përjashtimit, e cila kohët e fundit ndërtoi një strehë të madhe izolimi çeliku për ta bërë më të sigurt reaktorin numër 4.
