Qoftë mungesa e punëtorëve të kualifikuar të ndërtimit, ndërprerja e zinxhirëve të furnizimit, spekulimet e tregut apo rezultat i pastrimit të parave, çmimet e pasurive të paluajtshme po rriten në qiell në Ballkan.
Dhe apartamentet, të vjetra dhe të reja, po shiten mirë pavarësisht. Që nga fillimi i pandemisë COVID-19 në fillim të vitit 2020, çmimet në kryeqytet, Tiranë, janë rritur në mënyrë të qëndrueshme që nga viti 2013, por norma është rritur gjatë vitit të kaluar në një mesatare prej 5.8 për qind, ose 16 për qind në rrethet më prestigjioze qendrore. Megjithatë, Tirana është më e lirë se shumica e kryeqyteteve të tjera të Ballkanit, me çmime mesatarisht 1,102 euro për m².
Çmimi mesatar i një apartamenti të sapondërtuar në kryeqytetin serb, Beograd, është rritur 17 për qind, në rreth 2,150 euro për metër katror në fund të shtatorit, sipas statistikat zyrtare. Çmimet janë edhe më të larta kur bëhet fjalë për ndërtesat e reja në lagjet e kërkuara të Savski Venac, Stari Grad dhe Vracar, si dhe ndër katet e larta të Beogradit të Ri. Në Kroaci, një metër katror i pasurive të paluajtshme në kryeqytetin Zagreb, kushtoi mesatarisht 1,801 euro në tremujorin e dytë të 2021, sipas statistikave zyrtare, një rritje prej 6. 5 për qind në 2020. Çmimet në Shkup, kryeqyteti i Maqedonisë së Veriut, janë rritur pothuajse 30 për qind gjatë periudhës së pandemisë dhe 13,3 për qind vetëm në tre tremujorët e parë të 2021. Blerësit tani përballen të paguajnë mesatarisht 1500 euro për m² në lagjet më prestigjioze si Qendër, Karposh apo Aerodrom, ndërsa disa apartamente të nivelit të lartë janë në treg për 2000 euro për m2.
Në Mal të Zi, një apartament i ri në kryeqytet, Podgoricë, kushtoi 30 për qind më shumë në tremujorin e dytë 2021 se e njëjta periudhë në 2020, ose 1, 234 euro për m2. Sarajeva, në Bosnje dhe Hercegovinë, ka parë gjithashtu rritje të çmimeve të pasurive të paluajtshme me 10.2 përqind midis tremujorit të dytë 2020 dhe tremujorit të dytë 2021, por me 925 euro për m² është qyteti më i lirë në rajon. Vetëm kryeqyteti i Kosovës Prishtina e kundërshton trendin; pas një rritjeje prej 11 për qind nga viti në vit në vitin 2020, çmimi mesatar për një ndërtim të ri në fund të 2021 kishte rënë pak nga 1,171 euro për m² në 1,071, sipas të dhënave të Bankës Botërore, megjithëse disa rrethe në qendër të qytetit komandojnë çmimet deri në 2000 euro. Arsyet ndryshojnë, dhe disa janë shkak për shqetësim të konsiderueshëm. Ekspertët e pasurive të paluajtshme dhe të ndërtimit në rajon thonë se, ndër faktorë të tjerë, kostoja në rritje e ndërtimit të apartamenteve të reja po rrit çmimet. “Çmimet e materialeve të ndërtimit janë më të larta dhe gjithashtu Një agjent imobiliar në Maqedoninë e Veriut, i cili foli në kushte anonimiteti, tha se çmimet po rriteshin qëllimisht.
“Ne shpesh shohim ndërtesa të reja që shiten ‘fiktive’ në vetëm një muaj. Pra, kush po i blen ato apartamente kaq shpejt, mund të pyesni, pasi njerëzit e zakonshëm nuk kanë fonde të mëdha? E vërteta është se vetëm një pjesë e ndërtesës del në treg për shitje të rregullt. Pjesa tjetër mbahet si investim. Firmat dhe individët që i zotërojnë ato nuk nxitojnë t’i shesin, duke mbajtur ofertën e ulët dhe çmimet të larta” tha agjenti.
Në Zagreb, tregu i pasurive të paluajtshme po ndjen pasgoditjet e tërmeteve në kryeqytet dhe Petrinja qendrore në mars dhe dhjetor 2020, të cilat kanë rritur kërkesën për materiale ndërtimi dhe punëtorë.
“Tërmeti është një nga gjeneruesit kryesorë të rritjes së çmimit të apartamenteve në Zagreb,” tha Borislav Vujovic, kreu i Opereta, një nga agjencitë më të mëdha të pasurive të paluajtshme në Kroaci. Inflacioni i lartë është gjithashtu një problem, tha Vujovic për BIRN, siç thonë njerëzit. kursimet e tyre në prona për të shmangur humbjet dhe rrjedhimisht për të mbajtur kërkesën e lartë.
Në Tiranë, Arbër Brahaj i Real Estate tha se oferta e apartamenteve të reja nuk mund të përballojë kërkesën. Kur të përfundojë një bllok i ri apartamentesh, tha ai, rreth 40 për qind e banesat shkojnë për pronarët e tokës ndërtimore, të cilët nuk kanë asnjë nxitje për të shitur menjëherë. Më pas 30-35 për qind shkojnë te kompanitë e tjera të cilave firma e ndërtimit është borxhli. Vetëm 15-20 për qind e apartamenteve u kanë mbetur atyre që realisht e kanë ndërtuar ndërtesën për t’i shitur.
Marrë nga Balkan Insight
